14 March 2024

Winnaars VOORbeeld-verkiezing 2022 aan het woord: foodwatch

foodwatch: “Wij strijden voor het recht van consumenten op gezond, eerlijk en veilig voedsel”

De wereld een beetje mooier maken door zakendoen en goed doen te combineren. Dát is wat VOOR drijft. Dit doen we onder andere door het organiseren van de VOORbeeld-verkiezing. Van elke euro omzet gaat 10% naar maatschappelijke projecten die bijdragen aan een betere samenleving. Tijdens de feestelijke finale van de VOORbeeld-verkiezing, die om de 2 jaar wordt gehouden, wijst een deskundige jury de winnende projecten aan. De laatste VOORbeeld-verkiezing was in 2022. Hoe kijken de winnaars van toen terug op hun deelname en wat hebben ze met het geldbedrag gedaan? De komende maanden geven we een update. 

“Dat is wat voor ons”, dacht Nicole van Gemert van foodwatch, toen ze hoorde over de VOORbeeld-verkiezing van 2022. Het thema - VOOR een gezonde samenleving – sloot naadloos aan bij de missie van de stichting: strijden voor het recht van consumenten op gezond, eerlijk en veilig voedsel. “Voor onze campagnes zijn we 100% afhankelijk van donaties”, vertelt Nicole. “We nemen geen geld aan van de voedingsindustrie en de overheid. Dus dit was een uitgelezen kans om ons nieuwste project te financieren.”

Onafhankelijke voedselwaakhond
Dat project is het Platform foodwatch Movement, waarbij betrokken foodwatchers in heel Nederland zich kunnen aansluiten. “Als dé onafhankelijke voedselwaakhond stelt foodwatch misstanden aan de kaak en leggen wij de vinger op de zere plekken van onze voedselvoorziening”, legt Nicole uit. “Wij willen dat de politiek haar verantwoordelijkheid neemt in de borging van consumentenrechten, de volksgezondheid en het mensenrecht op adequaat voedsel. Dit doen we via onderzoek en door campagnes en rechtszaken te voeren.”

In de afgelopen jaren heeft foodwatch al veel belangrijke successen behaald. Zo stopten verschillende ziekenhuizen en supermarkten na acties van foodwatch met de verkoop en promotie van energiedrankjes. Ook heeft de overheid eindelijk een verlaging van de btw op groente en fruit aangekondigd na jarenlang campagne voeren door foodwatch. Daarnaast reikt foodwatch – in samenwerking met tv-programma Kassa – al meer dan 10 jaar het Gouden Windei uit, de prijs voor misleidende verpakkingen, waar iedere producent van in paniek raakt. Het Gouden Windei heeft al voor veel aangepaste verpakkingen gezorgd en heeft ook nog eens een afschrikkend effect op andere producenten.

Digitale applicatie
“Natuurlijk kunnen wij dat niet alleen”, vervolgt Nicole. “Hoe meer mensen zich bij ons aansluiten en ons informeren over misstanden, hoe beter we ons werk kunnen doen. Het geld dat we tijdens de VOORbeeld-verkiezing hebben gewonnen – een bedrag van € 50.000 – hebben we gebruikt voor de ontwikkeling van een digitale applicatie waarmee consumenten misstanden in de voedingsmiddelenindustrie bij ons kunnen melden.”

De applicatie is niet alleen een bron van informatie voor foodwatch zelf, maar ook voor consumenten. “Mensen die meer willen weten over onderwerpen als verboden stoffen in producten, krimpflatie (minder inhoud in een verpakking voor dezelfde prijs/red.) of marketing gericht op kinderen, vinden in de applicatie de informatie die ze zoeken”, vertelt Nicole. “Ook kan foodwatch de app gebruiken om snel een onderzoekspanel samen te stellen als we een misstand verder willen onderzoeken.”

Google Maps
De ontwikkeling van de applicatie heeft ruim een jaar geduurd. Nicole: “Er kwam veel meer bij kijken dan we vooraf dachten. Vooral de techniek heeft ons de nodige hoofdbrekens én geld gekost. Dus we waren ontzettend blij met het geld van VOOR. Daardoor is het nu mogelijk om heel laagdrempelig misstanden te melden. Stel dat je ons wilt laten weten dat jouw buurtsuper reclame maakt voor energiedrankjes, terwijl supermarkten hebben beloofd dat niet meer te doen, dan kun je dankzij een koppeling met Google Maps jouw supermarkt eenvoudig aanklikken. Wij verwachten dat het aantal meldingen door deze functionaliteit zéker zal stijgen.”

Half december is de app gelanceerd. Hij is te benaderen via app.foodwatch.nl. “Je kunt de app via je desktop bekijken, maar het is natuurlijk veel handiger als je hem op je telefoon zet”, vervolgt Nicole. “Dan kun je meteen melding maken als je in de supermarkt een misleiding tegenkomt. Het enige wat je hoeft te doen, is het product scannen. Een groot deel van de velden van het meldingsformulier wordt dan automatisch ingevuld. Alleen de beschrijving van de misleiding en je naam moet je zelf invullen. Daarna klik je op ‘verstuur’. Zo simpel is het.”

Een van de eerste meldingen ging over de verpakking van het product Roombeter van Blue Band. Nicole: “Het lijkt of het om echte roomboter gaat, maar dat is het niet. Dit is een typisch voorbeeld van meldingen die wij graag ontvangen. Dan kunnen we actie ondernemen.”

Flinke stap voorwaarts
Nicole ziet de applicatie als een flinke stap voorwaarts. “Uiteindelijk streven we naar 17 miljoen actieve foodwatchers in heel Nederland. Ook willen we het Platform foodwatch Movement in Europa op de kaart zetten, samen met onze kantoren in Oostenrijk, Duitsland en Frankrijk. Deze applicatie gaat ons daar zeker bij helpen. Dus VOOR: heel hartelijk bedankt!”

Tekst: Martina Langeveld-Huigen

Archief