2 tot 3 (onbezoldigd) bestuurders
Haarlem
30-12-2024
Bereidt om ervaring, expertise en netwerk in te zetten. Tenminste één bestuurslid met financiële expertise en één met expertise als eindverantwoordelijke in een kleine organisatie met veel stakeholders. Bij voorkeur heeft in ieder geval een van de nieuwe bestuurders een sterk netwerk in de provincie Noord Holland.
Indien je je expertise wil inzetten voor het museum maar niet volledig past in deze profielen dan vernemen we graag je belangstelling.
Organisatie
“Museum van de Geest biedt een podium voor nieuwe makers die nog te vaak over het hoofd worden gezien. Het zijn makers die mede vanwege hun psychische kwetsbaarheid een ander perspectief op kunst bieden. En dat perspectief mag juist in deze tijd van stereotypering, hokjes denken en polarisatie, niet ontbreken. Het Museum van de Geest biedt ‘food for thought’ en dat is meer dan ooit nodig.” - Pauline Meurs, Ambassadeur van het museum en Emeritus-hoogleraar Bestuur van de Gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit Rotterdam
Iedereen wil meedoen in de samenleving. Ook mensen met verstandelijke beperkingen of met psychische problemen. Iedereen wil eigen talenten ontwikkelen, mentaal gezond zijn en gewaardeerd worden. Kunst kan daarbij een krachtig hulpmiddel zijn. 40% van de Nederlanders kampt met mentale problemen. Vooral onder jongeren is het een groot probleem. Kijk naar de wachtlijsten in de jeugdzorg en de GGZ. Maar ook bij ouderen is afnemende mentale gezondheid, geheugenverlies en dementie een steeds groter probleem; het aantal ouderen neemt tot 2035 toe tot 25% van de bevolking. Aandacht voor talentontwikkeling van mensen met een (verstandelijke of psychische) beperking blijft achter, terwijl die voor hun inclusie essentieel is. Het gaat dan om meer dan 1 miljoen mensen. Het is tijd om méér aandacht te geven aan waar aandacht voor hoort te zijn.
Museum van de Geest is hét nationale museum voor mentale gezondheid. De missie van het museum is om een bijdrage te leveren aan erkenning, waardering en begrip voor mensen met mentale problemen. Door kunst, ontmoetingen, verwondering en een open debat ontstaat dialoog over en aandacht voor mentale gezondheid. Het is een museum met twee locaties en in 2025 ook met reizende tentoonstellingen. De locatie Haarlem, in het meer dan 700 jaar oude Dolhuys, concentreert zich op mentale gezondheid, vanuit haar museale taken.
De locatie Amsterdam biedt een expositieruimte voor outsiderkunst en faciliteert de ontwikkeling van deze kunst. Op beide locaties wordt de verbinding gemaakt tussen kunst en zorg. De organisatie biedt inspiratie, kennis en beleving en is daarmee een museum, kenniscentrum en ontmoetingsplek in een.
De uitgangspunten voor de komende jaren:
- De organisatie wil een continu uithangbord zijn voor zowel de GGZ, mensen met een (verstandelijke) beperking als ook voor mensen met dementie (VVT-sector).
- Het vertellen van de geschiedenis (ook de recente) van de sectoren met de aanwezigheid van een kenniscentrum Kunst & Zorg voor (preventie)activiteiten en kennisontwikkeling.
- Het stimuleren van talentontwikkeling en tentoonstellen van outsider art bij meerdere musea. We willen bijvoorbeeld een regionale structuur van outsider art realiseren o.a. door de creatief ateliers te verbinden met het museum als de spil van een landelijk platform.
Het plan voor 2025-2026 gaat uit van een aantal activiteiten:
- Het organiseren van tentoonstellingen in zowel de locatie Haarlem als Amsterdam met een stapsgewijze groei van de bezoekersaantallen terug naar het oude niveau
- Het organiseren van een rondreizende tentoonstellingen langs geestverwanten (sponsors). We willen graag een regionale structuur van outsider art en museale activiteiten verbinden met een landelijk platform. Ook kunnen delen van tentoonstellingen van het museum rouleren en regionaal worden aangeboden.
- Het stimuleren van de zichtbaarheid en het gesprek over mentale gezondheid door middel van kunst en ontmoetingen. Meer dan 10.000 jongeren bezoeken jaarlijks het museum, waarbij ze stil staan bij mentale gezondheid en hun kijk op de samenleving
- Het uitbreiden van het aantal geestverwanten/sponsoren – o.a. door het verbinden van grote werkgevers voor initiatieven voor mentale gezondheid van hun werknemers.
- Het organiseren van events – bijeenkomsten voor organisaties en bedrijven in het Museum
- Het verhuren van delen van het Museum
- Het verder uitbreiden van de Horeca activiteiten
Onderstaand nog enkele opvallende feiten over Museum van de Geest:
- Focus op Geestelijke Gezondheid: Het museum is niet alleen een plek voor kunst en cultuur, maar biedt ook diepgaande inzichten in de geschiedenis en de evolutie van de geestelijke gezondheidszorg. Het laat zien hoe de maatschappij door de tijd heen omging met mentale aandoeningen, van de middeleeuwen tot de moderne tijd.
- Indrukwekkende Collectie: Het museum beschikt over een indrukwekkende collectie kunst, objecten en archiefmateriaal die de relatie tussen geestelijke gezondheid en kunst verkennen. Het biedt kunstwerken die zijn gemaakt door mensen met psychische aandoeningen, evenals kunst die de thema’s van geestelijke gezondheid reflecteert.
- Onderzoek en Bewustwording: Het Museum van de Geest draagt bij aan de maatschappelijke discussie over geestelijke gezondheid door bewustzijn te creëren en taboes te doorbreken. Het fungeert als een platform voor educatie en dialoog over mentale gezondheid, en nodigt bezoekers uit om na te denken over de impact van geestelijke aandoeningen op individuen en de samenleving.
- Samenwerking met Experts: Het museum werkt samen met geestelijke gezondheidsinstellingen, onderzoekers en kunstenaars om een breder perspectief te bieden en actuele onderwerpen rondom geestelijke gezondheid aan te kaarten. Dit zorgt ervoor dat de tentoonstellingen zowel historisch als hedendaags relevant zijn.
- Locatie en Beleving: Gevestigd in het iconische voormalige Dolhuys in Haarlem, biedt het museum een inspirerende en historische locatie, die bezoekers niet alleen een leerervaring biedt, maar ook een reflectie op de geschiedenis van psychische zorg in Nederland.
Deze elementen maken het Museum van de Geest een bijzondere en waardevolle plek voor zowel kunstliefhebbers als mensen die geïnteresseerd zijn in het onderwerp van geestelijke gezondheid.
Situatie en toekomst
Inhoudelijk is Museum van de Geest uniek en niet weg te denken uit onze samenleving. In 2022 was het European Museum of the year dankzij de innovatieve mensgerichte visie en het verleggen van museale standaarden. Financieel verkeert Museum van de Geest echter in zwaar weer. Na de klap van de Coronapandemie volgde korte tijd later de oorlog in Oekraïne met als gevolg dat de Hermitage (nu H’art) sloot in Amsterdam, waar de Outsider Art huist. Deze klappen, naast de hoge inflatie, hebben de financiële positie van het museum snel verslechterd.
2024 was een overgangsjaar waarin de organisatie flink heeft moeten reorganiseren. Zo is de organisatie gekrompen van 20 naar 9 medewerkers. Er ligt een ambitieus maar realistisch plan voor de komende jaren om Museum van de Geest weer een solide toekomst te bieden.
Het museum gaat begin 2025 over naar een bestuursmodel waarbij de directeur operationeel verantwoordelijk is voor het museum en gesteund wordt door vijf onbezoldigde bestuursleden. De huidige raad van toezicht bestaat eveneens uit vijf leden. Lid zijn onder andere: Marie-Luce Bree, Stephan Valk en Jan van Hoek.
Een deel daarvan zal verder gaan als bestuursleden. Daarnaast zijn twee bestuursposities vacant waarvoor we ook de werving zijn gestart.
“Wij zijn een museum dat niet in een hokje past. We laten historisch erfgoed van de GGZ-sector zien, Outsiderkunst van de VG-sector en we zijn een kenniscentrum voor Kunst en Zorg. Samen maken we als enige museum in Nederland mentale gezondheid bespreekbaar.” - Stephan Valk, bestuurslid Museum van de Geest.
Functie
Het bestuur is gezamenlijk verantwoordelijk voor het Museum van de Geest met daarbinnen een duidelijke taakverdeling. Het bestuur keurt de visie, beleidsplannen en begrotingen goed van het Museum van de Geest. Het bestuur is daarnaast de werkgever van de directeur. Er wordt momenteel een duidelijk directiereglement en bijbehorend mandaat opgesteld zodat een duidelijke rolverdeling vastligt tussen bestuursleden en directeur. Leden van het bestuur staan de directeur met raad en daad terzijde. In het directie reglement zijn afspraken gemaakt op welke onderwerpen dat zal gelden.
Aangezien de organisatie per 1-1-2025 overgaat naar dit model zal nog veel nieuw zijn en onderweg samen ontwikkeld worden. Je zal daar als bestuurslid een actieve bijdrage aan leveren. Museum van de Geest en het bestuur confirmeren zich aan de Governance code cultuur.
In 2025 zal een bovengemiddelde inzet (een dagdeel per week) van de bestuursleden worden gevraagd. 2025 is een overgangsjaar waarin veel te doen is. De verwachting is dat dit in 2026 en verder zal normaliseren.
Gedacht wordt aan een combinatie van de volgende functies binnen het bestuur:
Voorzitter
- Samen met de directeur vertegenwoordiger van het Museum
- Zit de vergaderingen voor
- Is zichtbaar binnen het Museum en mede boegbeeld naar buiten toe
Penningmeester
- Zorgt met de directeur en de manager bedrijfsvoering voor begroting en jaarrekening, financiele rapportages en opzet en onderhoud financiële administratie en deugdelijke projectenadministratie
- Draagt zorg voor een goede taakverdeling tussen museum medewerkers, advieskantoor en accountant
Secretaris
- Draagt zorg voor beheer van de code governance
- Zorgt voor opzet en onderhoud administratieve processen binnen het Museum
Bestuurslid met kennis en netwerk in de culturele wereld
- Vraagbaak voor inhoudelijke activiteiten in het Museum
- Mede contactpersoon voor fondsen in de culturele sector en het doen van subsidie-aanvragen
1-3 Algemene bestuursleden
- Aanvullende expertisegebieden op bestuursleden die bovengenoemde posities bekleden
De vacante posities
De functie van Penningmeester is vacant en de functie van algemeen bestuurslid (1 of 2). De rol van de Penningmeester is hierboven al weergegeven. Met het algemene bestuurslid zullen specifieke afspraken gemaakt worden over de werkzaamheden passend bij de expertise die je inbrengt. We zoeken voor het algemene bestuurslid (of bestuursleden) een of meer van de volgende aanvullende expertises:
1. Kennis en netwerk VVT-sector
- Afkomstig uit de VVT en bereidt het netwerk in de sector te onderhouden – samen met de directeur geestverwanten (sponsoren) werven en behouden
- Bijdragen aan wat noodzakelijk is voor de regionale verbindingen en specifieke aandacht voor het Museum.
2. Eindverantwoordelijke ervaring in een kleine organisatie. Met kennis en netwerk binnen bedrijven die zich kunnen verbinden als sponsor/geestverwant
- Ondernemer die in staat is bedrijven te werven die zich kunnen verbinden als sponsor
- Inspirator en adviseur voor de directeur hoe je in een kleine organisatie de juiste balans en focus houdt tussen operatie en strategie
- Brengt realisatiekracht in
3. Kennis en netwerk voor verhuur gebouwen, organiseren van evenementen enz.
- Onderverhuur, organiseren van evenementen en een professionele horeca zijn belangrijke bouwstenen voor een gezond museum. Idealiter is een evenement gecombineerd met (delen van de functies) van het Museum.
4. Kennis van ICT, CRM en markering, pr en communicatie
- Innovatief en online savvy. Weet hoe je met beperkte budgetten een grote impact kan maken
- Kennis en kunde van free-publicity
Wie wij zoeken
Je bent gedreven om als bestuurslid je hard te maken voor Museum van de Geest. Door het inzetten van je tijd, expertise en netwerk. Je hebt daar voldoende tijd voor beschikbaar (gemiddeld een dagdeel per week in 2025, daarna zal het naar verwachting minder intensief worden). Je hebt affiniteit met cultuur en erfgoed en onderstreept het belang van de missie van het museum. Je kan goed in teamverband werken en je haalt er voldoening uit om het beste uit de directeur te halen. Je bent integer en communiceert helder en open. Je bent goed in staat om gezamenlijk een strategische koers te ontwikkelen en te realiseren.
Voor de Penningmeester heb je aanvullend op bovenstaande stevige financiele expertise en ervaring, bij voorkeur binnen de wereld van cultuur. Voor het algemene lid zoeken breng je een of meerdere van de eerder genoemde criteria mee. Tot slot is het van belang dat in ieder geval een van de nieuwe bestuursleden een sterk netwerk heeft in Noord-Holland.
Ons aanbod voor de beste kandidaat
Belangrijk vrijwilligerswerk vanuit een bestuurlijke positie voor een uniek museum in Nederland dat van grote maatschappelijke waarde is. Het museum draait inhoudelijk goed, de grootste uitdaging ligt in het financieel gezond maken van de organisatie. Je gaat samenwerken met ervaren en deskundige bestuurders. De organisatie biedt een vrijwilligersvergoeding en allerlei activiteiten voor het actieve vrijwilligersnetwerk.
Reactie & informatie
Meer informatie?
VOOR is gevraagd om de werving en selectie voor deze vacature te begeleiden. Voor vragen over de vacature en de procedure kun je contact opnemen met Jan Willem ten Hagen.
Direct reageren?
Wanneer je geïnteresseerd bent in deze functie, ontvangen wij graag je motivatie en een actueel CV via het onderstaande reactieformulier. Voordat we kandidaten uitnodigen voor een persoonlijk selectiegesprek maken wij graag eerst kennis via een videogesprek. Bij voldoende aansluiting maken we vervolgens kennis in een persoonlijk gesprek. Deze gesprekken vinden plaats op 3 en 5 februari 2025. De gesprekken bij Museum van de Geest vinden plaats op x februari. Een referenten onderzoek maakt onderdeel uit van de procedure.